Walka o Grenlandię: Premier oskarża USA o agresywną presję.

Premier Múte B. Egede z Grenlandii skrytykował wizytę drugiej damy Usha Vences w tym tygodniu na arktycznej wyspie wraz z delegacją innych amerykańskich urzędników, nazywając ją częścią 'bardzo agresywnej' kampanii presji administracji Trumpa na przejęcie półautonomicznego duńskiego terytorium.

'Do niedawna mogliśmy polegać na Amerykanach, którzy byli naszymi sojusznikami i przyjaciółmi, z którymi chętnie współpracowaliśmy', powiedział Egede w wywiadzie dla grenlandzkiej gazety Sermitsiaq w niedzielę. 'Ale ten czas minął, musimy to uznać, ponieważ nowa amerykańska administracja jest całkowicie obojętna na to, co dotychczas osiągnęliśmy razem, ponieważ teraz chodzi tylko o to, aby przejąć nasz kraj nad naszymi głowami', pisze The Hill.

'Bardzo agresywna presja amerykańska na społeczeństwo grenlandzkie jest teraz tak poważna, że nie można już podnieść poziomu. Jedynym celem jest demonstrowanie władzy, a sygnał nie może być źle zrozumiany', dodał.

Prezydent Trump wielokrotnie podkreślał, że USA chcą kupić największą wyspę na świecie z powodów bezpieczeństwa narodowego. Wzmocnił te żądania po powrocie do biura w styczniu, pomimo sprzeciwu zarówno duńskich, jak i europejskich urzędników.

'Myślę, że dostaniemy ją', powiedział prezydent podczas swojego wystąpienia przed wspólną sesją Kongresu 4 marca. 'Tak czy inaczej, dostaniemy ją'.

Minerałowo bogata Grenlandia od dziesięcioleci ma autonomię, ale nadal jest uzależniona finansowo i w sprawach zagranicznych od Danii. Grenlandczycy ostatnio zmienili liderów, którzy zdecydowanie sprzeciwiają się amerykańskiej aneksji i zamiast tego wspierają ruch w kierunku pełnej suwerenności, ale nadal nie jest jasne, kiedy odbędzie się głosowanie w sprawie szerszego pytania o separację.

Niezadowolenie z wizyty

Jens-Frederik Nielsen, lider prawicowej partii Demokraatit w Grenlandii, która w tym miesiącu zdobyła większość w wyborach parlamentarnych i jest zwolennikiem ruchu niepodległościowego wyspy, również ostro skrytykował wizytę.

'To, że Amerykanie wiedzą, że jesteśmy w trakcie negocjacji koalicyjnych i nawet nie zakończyliśmy wyborów lokalnych, a mimo to wybierają ten moment na wizytę w Grenlandii, pokazuje kolejny raz brak szacunku dla grenlandzkiego narodu', powiedział Nielsen gazecie Sermitsiaq.

Egede, lider Inuit Ataqatigiit, trzeciej partii w wyborach, namawia władze kraju do szybkiego działania w celu odrzucenia amerykańskich propozycji oraz do skłonienia sojuszników wyspy do zdecydowanej obrony.

'Wypróbowaliśmy wszystkie opcje dyplomatyczne i demokratyczne, ale wszystko odbija się od Donalda Trumpa i jego administracji w ich dążeniu do zdobycia i kontroli Grenlandii', powiedział. 'Musimy więc uznać powagę sytuacji i zdać sobie sprawę, że każda minuta ma znaczenie, aby amerykański sen o aneksji naszego kraju nie stał się rzeczywistością'.

Egede powiedział, że 'trwała presja' ze strony USA 'narusza nasze prawa jako narodu i naszą suwerenność'.

'Nic nie zostało osiągnięte przez administrację Trumpa', powiedział. 'Wręcz przeciwnie, presja rośnie z dnia na dzień, a teraz społeczność międzynarodowa, przynajmniej ta, którą uważamy za przyjaciół i sojuszników, musi interweniować zamiast wydawać drobne, zdeterminowane oświadczenia poparcia'.

Wizyta delegacji USA

Biały Dom ogłosił w niedzielę, że Vence będzie odwiedzać Terytorium Północne od czwartku do soboty, 'aby odwiedzić miejsca historyczne, dowiedzieć się więcej o dziedzictwie grenlandzkim oraz wziąć udział w Avannaata Qimussersu, krajowych wyścigach psich zaprzęgów Grenlandii'.

'Pani Vence i delegacja cieszą się, że mogą być świadkami tych niezwykłych wyścigów oraz świętować grenlandzką kulturę i jedność', oświadczył Biały Dom.

Oczekiwane jest, że minister energii Chris Wright i doradca ds. bezpieczeństwa narodowego Mike Waltz dołączą do żony wiceprezydenta w tej podróży.

Egede jest szczególnie niezadowolony z udziału Walza.

'Co robi doradca ds. bezpieczeństwa narodowego w Grenlandii? Jedynym celem jest demonstrowanie władzy nad nami', powiedział Egede w wywiadzie dla gazety. 'Jego obecność w Grenlandii z pewnością podsyci amerykańskie przekonanie o misji Trumpa – i presja wzrośnie'.

Rzecznik Rady Bezpieczeństwa Narodowego, Brian Huse, wyjaśnił w swoim oświadczeniu, że wizyta wysokiej rangi amerykańskich urzędników 'nie powinna być zaskoczeniem'. Waltz i Wright otrzymają informacje od wojska w najdalej na północ położonej placówce Ministerstwa Obrony w stacji kosmicznej Pituffik, znanej wcześniej jako Thule Air Base.

'USA mają niezaprzeczalne zainteresowanie bezpieczeństwem w Arktyce', powiedział Huse.

Huse zauważył, że to także 'okazja do rozwijania partnerstwa, które szanuje prawo Grenlandii do samostanowienia i wspiera współpracę gospodarczą'.

'To wizyta, aby dowiedzieć się więcej o Grenlandii, jej kulturze, historii i ludziach oraz wziąć udział w wyścigach psich zaprzęgów, które USA dumnie wspierają – prosto i jasno', powiedział.